Hoe verplicht is de viering 'Maria, Moeder van de Kerk' op Tweede Pinksterdag?

27 Mar 2018
 
Naar aanleiding van de recent afgekondigde invoering van de verplichte gedachtenis van "Maria, Moeder van de Kerk" op de dag na Pinksteren werd aan de Romeinse Congregatie voor de Goddelijke eredienst en de Regeling van de Sacramenten de vraag voorgelegd, wat de invoering van deze verplichte gedachtenis betekent voor de rubriek van het Romeins Missaal aan het eind van de liturgie van Pinksteren. In die rubriek wordt immers bepaald: "Waar de gelovigen op maandag of ook op dinsdag na Pinksteren verplicht zijn of de gewoonte hebben naar de Mis te komen, kan het misformulier van Pinksterzondag opnieuw genomen worden, of de votiefmis ter ere van de Heilige Geest".

Op 24 maart 2018 heeft de Romeinse Congregatie een "Notificatio" over deze kwestie gepubliceerd, ondertekend door de prefect kardinaal R. Sarah en de secretaris, A. Roche. Daarin wordt bepaald dat deze rubriek nog steeds van kracht is. De reden daarvoor is volgens de congregatie dat de rangorde van de liturgische dagen m.b.t. de vieringen bepaald wordt door de betreffende tabel bij de "Universele normen voor het liturgisch jaar en de kalender", nr. 59. Eveneens wordt de volgorde bepaald door de normen voor votiefmissen: "Op dagen waarop een verplichte gedachtenis valt en op weekdagen van de advent tot en met 16 december, van de kersttijd vanaf 2 januari en van de paastijd na het octaaf van Pasen zijn de missen voor verschillende noden en intenties en votiefmissen niet toegestaan. Als echter naar het oordeel van de rector van de kerk of van de celebrerende priester zelf werkelijke nood of pastoraal belang dit eist, kan in de viering met het volk de mis gebruikt worden die met deze nood of dit belang overeenkomt." (Algemeen Statuut van het Romeins Missaal, nr. 376).

Omwille van het belang dient volgens de Romeinse "Notificatio" echter de voorrang gegeven te worden aan de verplichte gedachtenis van "Maria, Moeder van de Kerk". De teksten ervan zijn gevoegd bij het decreet, evenals de aanwijzingen voor de lezingen, die als eigen beschouwd moeten worden, omdat ze het mysterie van het geestelijk moederschap illustreren.

In een toekomstige editie van het leesrooster ("Ordo lectionum Missae") zal in de rubriek bij nr. 572 bis uitdrukkelijk worden vermeld, dat deze lezingen eigen zijn aan deze gedachtenis, en daarom, ook al is het een gedachtenis, gelezen moeten worden in plaats van de lezingen voor de betreffende weekdagen (vgl. "Ordo lectionum Missae", "Praenotanda", nr. 83: "Voor de vieringen van heiligen worden - wanneer deze er ook werkelijk zijn - eigen lezingen aangereikt, d.w.z. lezingen die handelen over de persoon zelf van de heilige of over het mysterie ter ere waarvan de mis wordt gevierd. Deze lezingen dient men voor te dragen - ook al betreft het een gedachtenis - in plaats van de lezingen die op die weekdag vallen. Telkens wanneer het dergelijke lezingen op een gedachtenis betreft, wordt dit in deze Ordening uitdrukkelijk ter plaatse aangegeven.")

Wanneer deze gedachtenis samenvalt met een andere gedachtenis, dient men de algemene principes van de "Universele normen van het liturgisch jaar en de kalender" te volgen (vgl. Tabel, nr. 60). Omdat echter de gedachtenis van Maria, Moeder van de Kerk, verbonden is met Pinksteren, zoals de gedachtenis van het Onbevlekt Hart van Maria verbonden is met de viering van het Heilig Hart van Jezus, moet in geval van een samenvallen met een andere gedachtenis van een heilige of zalige - overeenkomstig de liturgische traditie van de voorrang betreffende de personen - de voorrang gegeven worden aan de gedachtenis van de H. Maagd Maria.

Bron: http://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2018/03/27/0229/00495.html (externe link)

Voor het decreet zie: https://rkliturgie.nl/nieuwsberichten/invoering-gedachtenis-maria-moeder...

Voor het misformulier zie: https://rkliturgie.nl/nieuwsberichten/misformulier-maria-moeder-van-de-kerk-dag-na-pinksteren

Vanaf 1 november bestaat de mogelijkheid tot het bestellen van het nieuwe liturgische Lectionarium A met de hulpuitgaven zoals een... Lees verder
Het nieuwe Nederlandse Lectionarium A voor de Nederlandse Kerkprovincie verschijnt begin november 2025. Het bevat de bijbelse teksten voor de... Lees verder
Ter ondersteuning en toelichting van de liturgie en ten bate van catechese en bezinning heeft de NRL voorzien in enkele... Lees verder
Het nieuwe Directorium voor de Nederlandse kerkprovincie (2025-2026, jaar A) met de liturgische kalender verschijnt eind oktober 2025 en is... Lees verder
De slotritus van het jubeljaar van de hoop vindt in de particuliere Kerken plaats op zondag 28 december 2025, het... Lees verder
Een nieuw misformulier, nl. voor het behoud van de schepping, werd door het Vaticaan gepubliceerd aan het begin van de... Lees verder
Voortaan kan op 5 september in de gehele rooms-katholieke kerk Moeder Teresa van Calcutta (Kolkata) gevierd worden als een vrije... Lees verder
De Latijnse tekst voor een supplement bij de getijdenliturgie en een nieuwe editie van het Martyrologium Romanum zijn op 12... Lees verder
Voor de liturgie van het ‘Heilig jaar van de hoop’ dat door paus Franciscus geopend wordt op 24 december 2024,... Lees verder
Het Vaticaan heeft op 8 november 2024 een reeks liturgische aanpassingen in de Spaanstalige Orde van de Mis goedgekeurd voor... Lees verder