Paus Franciscus: De liturgische vorming van het volk van God
Paus Franciscus: De liturgische vorming van het volk van God
Op 29 juni 2022 is het Apostolisch Schrijven van Paus Franciscus gepubliceerd over de liturgische vorming van het volk van God. Het Dicasterie voor de Goddelijke Eredienst en de Regeling van de Sacramenten publiceerde op dezelfde dag een communiqué, waarin kort de inhoud en betekenis van het pauselijk schrijven wordt toegelicht.
Hieronder volgt de Nederlandse vertaling van dit communiqué:
Op het hoogfeest van de apostelen Petrus en Paulus (29 juni 2022) publiceerde paus Franciscus het Apostolisch schrijven Desiderio Desideravi over de liturgische vorming van het volk van God. Het is een tekst die gericht is tot de bisschoppen, priesters en diakens, tot de Godgewijde personen en tot de lekengelovigen.
Het betreft een document dat op een originele wijze de Proposities (suggesties) als vrucht van de plenaire vergadering van de Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Regeling van de Sacramenten (12-15 februari 2019) over hetzelfde onderwerp bundelt en herwerkt.
Dit Schrijven volgt op de brief die alleen tot de bisschoppen was gericht bij gelegenheid van de publicatie van het Motu Proprio Traditionis custodes, dat als eerste doel heeft “het voortdurend zoeken naar kerkelijke gemeenschap” voort te zetten rondom de enige uitdrukking van de lex orandi van de Romeinse ritus die tot uitdrukking komt in de boeken van de liturgische hervorming, gewenst door het Tweede Vaticaans Concilie.
De toon van het document is niet die van een instructie of een directorium: het is veeleer een meditatieve tekst met een levendige bijbelse, patristische en liturgische stempel, die vele motiveringen biedt om de schoonheid van de waarheid van liturgische viering te begrijpen. Daaruit ontstaat en consolideert de in broederlijke liefde beleefde gemeenschap, die het eerste en meest doeltreffende getuigenis van het Evangelie is. Paus Franciscus schrijft (nr. 37): “Een viering die niet evangeliseert, is niet authentiek, evenmin als een verkondiging die niet leidt tot een ontmoeting met de Verrezene in de viering: beide zijn dan, zonder het getuigenis van de naastenliefde, als een galmend bekken of een schelle cimbaal (vgl. 1 Kor. 13,1).”
Meermalen verklaart de Heilige Vader dat hij niet de pretentie heeft de behandelde thema's uitputtend te behandelen: niettemin worden vele inzichten geboden over de theologische betekenis van de liturgie, over de noodzaak van een ernstige en vitale liturgische vorming van het hele volk van God en over het vormende belang van een ars celebrandi die niet alleen betrekking heeft op degene die voorzit.
De tekst waarschuwt tegen de valstrikken van het individualisme en het subjectivisme (die weer doen denken aan het pelagianisme en de gnosticisme), alsook van het abstracte spiritualisme: wij worden opgeroepen om het vermogen van symbolisch handelen en begrijpen - dat fundamenteel is voor de liturgie - terug te vinden.
Tegenover het vurig verlangen van Jezus (Lc. 22,15) om ons deelgenoot te maken van zijn Lichaam en Bloed, kunnen wij niet anders dan ingaan op de uitnodiging van de Heilige Vader aan het hele volk van God: “Laten wij de polemiek verlaten om samen te luisteren naar wat de Geest tot de Kerk zegt. Laten wij de gemeenschap bewaren. Laten wij ons blijven verbazen over de schoonheid van de liturgie. Het Paasmysterie is ons geschonken; laten wij ons beschermen door het blijvend verlangen van de Heer om het Paasmaal met ons te eten.” (nr. 65).
Bronnen: